Tıbbi Atık Nedir?
Ekonomik açıdan ömrünü tamamlamış, daha fazla işe yaramayan, çevrenin doğal yapısını bozma ihtimali olan ve çevreye bırakılmış olan her türlü katı, sıvı, gaz veya radyoaktif maddeler atık nedir sorusunun cevabıdır.
Atık Sınıflandırması ve Atık Çeşitleri
Atık sınıflandırması, atık olarak belirlenmiş malzemenin çeşitli özelliklerine göre yapılmaktadır. Buna göre atık çeşitleri ve sınıflandırması; evsel atıklar, tehlikeli atıklar, endüstriyel atıklar, bahçe ve tarım atıkları, özel atıklar, tıbbi atıklar, inşaat atıkları, sıvı atıklar, gaz atıklar ve ambalaj atıkları olarak belirlenmiştir.
Tıbbi Atık Malzemeleri Nelerdir?
Tıbbi atık nedir sorusu cevaplanması gereken bir konudur. Günümüzde her atık çeşidi önemlidir ve tıbbi atıkların bilinmesi de önem arz eder. Hastanelerde atık yönetimi, tıbbi atık yönetimi ve değerlendirilmesi, tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve korunması giderek önemli bir hale gelmektedir.
Tıbbi atıklar genel anlamıyla, ünitelerden kaynaklanan patolojik, enfeksiyöz atıklar dahil olmak üzere kesici, delici atıklardır. Bu atıklar toplanırken çevre sağlığına zarar vermeden taşınarak depolanması ve ardından bertaraf edilmesi toplum sağlığının korunması gibi önemli konularda büyük bir role sahiptir.
Tıbbi Atık Çeşitleri Nelerdir?
Tıbbi atık çeşitlerinin bir diğer adı olan tehlikeli atıklar nelerdir? Tıbbi atıklar genel olarak hastaneler, sağlık ocakları gibi tıbbi tesislerde, araştırma birimlerinde ve laboratuvarlarda oluşan tüm atıkları içerse de kendi içerisinde birçok sınıfa sahiptir.
Bu sınıflar; bulaşıcı atıklar, patolojik atıklar, kesiciler, ecza atıkları (farmosötik atıklar), genotoksik atıklar, kimyasal atıklar, yüksek miktarda ağır metaller içeren atıklar, basınçlı konteynerler ve radyoaktif atıklardır.
Kimyasal Atık Nedir?
Kimyasal atık nedir sorusunun cevabı; insan sağlığı ve çevreye ciddi zararları bulunan, çevre yapıyı bozacak riskler içeren ve ayrıca ekolojik dengeyi bozan atıklar olarak bilinir. Kısaca ise kimyasal malzeme içeren atıklar olarak da bilinir. Kimyasal atıklara vakti geçmiş veya kullanılmayan dezenfektanlar, çözücüler, laboratuvar ayraçları, film banyoları örnek verilebilir.
Radyoaktif Atık Nedir?
Radyoaktif atık nedir sorusunun cevabı ise kısaca radyoaktif malzeme içeren atıklardır şeklinde verilebilir. Radyoaktif atıklara örnek olarak kirlenmiş cam eşyalar, radyoterapi veya laboratuvar araştırmalarından arta kalan ve kullanılmamış sıvılar, ambalajlar veya emici kağıtlar, korunması dolayısıyla ambalajı olmayan her türlü radyoaktif kaynaklar, hastalardan alınan ve korumalı dolayısıyla ambalaj içeren saklanan ürün ya da dışkı türü atıklar örnek verilebilir.
Patolojik Atık Nedir?
Patolojik atık nedir sorusunun cevabı anatomik atık dokularla birlikte organ ve vücut parçaları ayrıca ameliyat otopsi gibi tıbbi müdahale sırasında veya sonrasında ortaya çıkan vücut sıvılarıdır.
Patolojik atıklara örnek olarak; ameliyathane, morg otopsi, adli tıp gibi yerlerden çıkan vücut parçaları, plasenta, organik parçalar, kesik uzuvlar gibi insani atıklar, biyolojik deneylerde kullanılan kobay cesetleri verilebilir.
Farmasötik Atık Nedir?
Farmasötik atık nedir sorusu kısaca cevaplanırsa ilaç içeren atıklar şeklinde olur. Tarihi geçmiş ilaçlar nereye atılır sorusunun cevabı farmasötik atıktır. Her yerde kullanılmış ilaç içeren tehlikeli ya da tehlikesiz bütün ilaç çeşitleri farmasötik atık olarak değerlendirilebilir. Vitaminler, kremler, veterinerlerin kullandığı ilaçlar gibi maddeler de farmasötik atık olarak sınıflandırılır.
Tıbbi Atık Kaynakları Nelerdir?
Tıbbi atık kaynakları nelerdir ve tıbbi atık malzemeleri nelerdir sorusunun cevabı birçok malzemeyi kapsar. Mikrobiyolojik laboratuvar atıkları, kan, kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş nesneler, diyaliz atıkları, karantina atıkları, kullanılmış ameliyat giysileri, bakteri ya da virüs içeren hava filtreleri, enjektör iğneleri kapsar.
Ayrıca bistüriler, enfekte olmuş deney hayvanı cesetleri, organ parçaları, vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesik uzuvlar gibi insani patolojik atıklar gibi birçok malzemeyi kapsar.
Tıbbi Atık Kutusuna Neler Atılır?
Tıbbi atıklar nereye atılır sorusunun cevabı tıbbi atık kutusudur. Tıbbi atık kutusu nedir? Tıbbi atıkların bertaraf edilmeden önce toplanmasını ve depo edilmesini sağlayan, güvenli bir ortam oluşmasını sağlayan çöp kutularıdır.
Tıbbi Atık Poşetine Neler Atılır Ve Tıbbi Atık Kutusuna Neler Atılır?
Hastalarda kullanılan tüm sondalar, cerrahi işlemler bittikten sonra kullanılmış olan malzemeler, izolasyon atıkları, kullanılmış eldiven, idrar torbası ve bağlantıları, kullanılmış pansuman malzemeleri, kontamine olmuş araç ve gereçler ve benzeri diğer birçok malzeme tıbbi atık kutusuna atılması gerekenlerdir.
Tıbbi Atıkların Geri Dönüşümü Var mıdır?
Tıbbi atıklar geri dönüştürülebilir mi konusu merak edilen konulardandır. Çünkü tıbbi atıkların çoğu normalde geri dönüştürülebilir malzemelerdir. Yoğun olarak cerrahi aletler olan tıbbi atıklar geri dönüşüm işlemlerine tabi tutulurlar.
Bunun yanında geri dönüşüme uygun materyale sahip olan birçok malzemede, sterilizasyon işlemleri uygulandıktan sonra (örneğin otoklavlama) geri dönüştürülebilmekte ve yeniden kullanılabilmektedir. Bu işlemler yapıldığı sırada ise sterilizasyon protokollerine uyulması gerekmektedir.
Hastanelerde Tıbbi Atık Yönetimi Nedir?
Hastanelerdeki tıbbi atık yönetimi bu sağlık kuruluşlarından kaynaklanan her türlü evsel, tıbbi ve tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, taşınması, geçici depolanması ve bertaraf edilmesi gibi süreçlere ilişkin esasları kapsamaktadır. Hastanelerin başhekimleri tıbbi atıktan sorumlu kişidir. Başhekimin olmadığı yerlerde tıbbi atıklardan mesul müdürü sorumludur.
Tıbbi Atık Kodu Nedir?
Tıbbi atık kodu nedir sorusunun cevabı 18 01* ve 18 02*’ şeklindedir. Kodun 01'den 12'ye ya da 17'den 20'ye kadar olan bölümlerinde atığın kaynağı belirtilir. Bu kodlar sağlık kuruluşlarından kaynaklanan atıkların sınıflandırılmasında kullanılırlar. Ayrıca tıbbi atıkların üzerinde ‘’DİKKAT TIBBİ ATIK ’’ ifadesi kullanılır.
Tıbbi Atık Kutusu Ne Renk Olur?
Tıbbi atık kovası ne renk olmalı sorusunun cevabı tıbbi atıklar ünitelerden kaynaklanan enfeksiyon yapıcı, patolojik, kesici ve delici atıkları ifade ettiğinden dikkat çekici bir renk olan tıbbi kırmızı renkli torbalara ve kırmızı renkli kutulara konularak toplanır. Kesici- delici atıklar ise küçük sarı kovalarda toplanırlar.
Tıbbi Atık İle Neden Temas Edilmemesi Gerekir?
Tıbbi atıklar genel olarak kontamine olmuş malzemelerdir. İnsan ya da hayvanların vücut sıvıları da dahil olmak üzere virüs ve bakterilerle kaplı olan bu malzemeler hem çevre sağlığı hem de insan sağlığı için tehdit oluştururlar. Bu yüzden bu atıklara kesinlikle temas edilmemeli ve çıplak elle dokunulmamalıdır. Bu atıklar normal evsel atık kutusuna kesinlikle atılmamalıdır.
Tıbbi Atıkların Bertaraf Yöntemleri Nelerdir?
Tıbbi atıklar nasıl yok edilir ve tıbbi atık bertaraf yöntemleri nelerdir sorusunun cevabı şu şekildedir; tıbbi atıkların toplanırken dayanıklı, polietilen hammaddeden, her iki yüzünde "Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile "DİKKAT TIBBİ ATIK” ibaresini taşıyan kırmızı renkli plastik torbalar kullanılır.
Bu torbalar en fazla 3/4 oranında doldurulmalı ve ağızları sıkıca bağlanmalıdır. Bu poşetler bertaraf sahasına taşınmadan önce 48 saati geçmemek üzere atık deposunda veya konteynırlarda bekletilir. Daha sonra el veya vücut ile temasından kaçınıp tıbbi atık kamyonlarına yüklenir ve bertaraf sahasına götürülür. Bertaraf sahasında birkaç işlemden geçer ve yok edilir.
Tıbbi atık beyanı ne zaman yapılır?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne göre atık beyan formunu bir önceki yıla ait bilgileri de kapsayacak şekilde her yıl ocak ayından başlayıp ve en geç en geç mart ayı sonuna kadar onaylamak, doldurmak ve form çıktısının bir kopyasını beş yıl boyunca saklamak gibi sorumluluklarla yükümlüdür.
Tıbbi Atıkların Çevreye Zararları?
Tıbbi atıkların zararları nelerdir konusu bilinmesi gereken bir konudur. Tıbbi atıkların çevreye zararları sadece insanlarla sınırlı kalmaz. Diğer bitki ve hayvanlara oldukça zararlı olan tıbbi atıklar, hastalıkların bulaşmasında rol oynar. Ve hatta ölümcül hastalıkların bulaşma riskini arttırmaktadır.